Ölümünden 3 bin yıl sonra teşhis kondu

Mısırlı 3 bin yaşındaki tapınak rahibesinin sırrını yeni geliştirilen bir tomografi cihazı çözdü. Çenesiyle bir parmağının kırık olduğu belirlenen mumya Merasamun'un boğazındaki kitlenin de 18 yıl önce konulan teşhisin aksine guatr değil dolgu malzemesi olduğu saptandı.
Tomografi çektirmek isteyen hastalara bazı hastaneler hâlâ 6 ay sonrasına gün verse de tekonolojik gelişmeler 3 bin yıl önce ölenlerin bile hastalıklarına teşhis koymaya olanak sağlıyor. Philips'in geliştirdiği "Brilliance iCT" adlı ileri teknoloji ürünü bir cihazla, 3 bin yıldır tabutta kapalı olan mumyanın çarpıcı 3 boyutlu görüntüleri çekildi. Bu görüntülerle birlikte Mısırlı Merasamun adlı mumyanın 20 yıl önce konulan tanının aksine guatr hastası olmadığı, boğazında dolgu malzemesi bulunduğu saptandı.20 yıl önce x ışınlarıyla tabutun içindeki mumyaya yönelik ilk çalışma başladı. 2 yıl süren bu çalışma sonunda elde edilen bulanık görüntüler tek kesitli bir tomografi sisteminde tarandı. Bu görüntüler, Meresamun'un çenesinin ve bir parmağının kırık ve boğazında bir kitle olduğunu -muhtemelen guatr- ve gözlerinin üzerinde iki ufak oval taş bulunduğunu ortaya çıkardı. Ölüm nedeni kesin olarak bilinmemesine rağmen, uzmanların isteği üzerine 256 kesitli Philips Brilliance iCT tarayıcı ile yeniden yapılan tarama, mumyanın daha önceki taramaların gösterdiği gibi guatr olmadığını, boğazındakilerin dolgu malzemesi olduğu belirlendi.Araştırmayı yapan Şikago Üniversitesi Radyoloji Profesörü Dr. Michael W. Vannier, "iCT tarayıcı çok karmaşık bir anatomiyi saniyeler içinde ayrıntılı bir şekilde analiz etme olanağı tanıyor. Mumyanın resimleri olağanüstü; dişlerdeki aşınma izleri, mumyalama kesitinin bariz görünümü, yaşına ilişkin kesin bulgular gibi daha önce belirsiz olan ince ayrıntıları görebildik. Bu sayede 1991'deki ilk bilgisayarlı tomografi taramasıyla ortaya çıkan birçok soru yanıt buldu" diye açıklama yaptı. Philips Global Bilgisayarlı Tomografi İş Birimi Başkan Yardımcısı Dr. John W. Steidley ise, "Brilliance iCT, Bilgisayarlı Tomografi portföyümüzün ?amiral gemisi' konumunda bulunuyor" dedi.Son teknoloji kullanılan araştırmada bu cihaz sayesinde hala bez sargı katmanlarıyla sarılı halde bulunan mumyayı tabutun "içinden görme" olanağı tanındığı bildirildi. Şikago Üniversitesi, Oriental Enstitüsü'nde görevli Eski Mısır Bilimcisi Dr. Emily Teeter, "Bunu görebilmek o kadar heyecan verici ki? Mumya hala tabutun içinde bulunuyor. Bu çalışma; tabut sargılar ve kullanılan bez miktarı arasındaki ilişkiye X ışınlı gözlerle bakmaya benziyor" diye kaydetti.MUMYANIN ÖYKÜSÜMÖ 800'de Thebes'deki tapınakta şarkı söyleyen bir rahibe olduğuna inanılan Mısırlı Meresamun'un özenle süslenen tabutu, 80 yılı aşkın bir süredir Şikago Üniversitesi, Oriental Müzesi'nde bulunuyor. Küratörler üzerinde çok güzel süslemeler bulunan mumyaya zarar vermek istemedikleri için açılmadı ve tabuta el sürülmedi.Bugün, normalde hastalık teşhis ve tedavisinde kullanılan en yeni bilgisayarlı tomografi (CT) teknolojisi sayesinde, araştırmacılar güzelce boyanan tabutun içinde korunmuş bir şekilde yatan kadının dikkate değer kalitedeki 3 boyutlu görüntülerini dünyaya ilk kez gösterme olanağını buldular. Taramalar 64 kesitli bir Bilgisayarlı Tomografi sistemi kullanılarak gerçekleştirildi, daha sonra taramalar 256 kesitli Philips Brilliance iCT sistem ile tekrarlandı. Araştırmacılar, Brilliance iCT, tomografi sistemi sayesinde Meresamun'un binlerce görüntüsünü toplayarak hassas kalıntılara temas etmeden bu görüntülerden son derece ayrıntılı 3 boyutlu resimler elde edebildiler.Meresamun'un MÖ 800 yılında yaşadığı düşünülüyor ve öldüğünde yaklaşık 30 yaşında olduğuna inanılıyor. Tabutundaki işaretler, Meresamun'un Mısır'ın güneyinde bulunan Thebes'deki Amun Tapınağı'nda şarkıcı olduğuna işaret ediyor; bu ise uzmanların aynı sıfatı taşıyan diğer kadınlar hakkındaki bilgilerine dayanarak muhtemelen çok önemli bir aileden geldiğine işaret ediyor.Philips tarafından geliştirilen iCT çok yüksek hızlarda çalışıyor. Bu hastalarda bir dakikadan kısa bir süre içinde tam vücut taraması sağlayabildiği ve sadece iki atışta kalbin tamamı dahil olmak üzere hareketli organları tam olarak tespit edebildiği anlamına geliyor. Bu sayede klinisyenler, hastaları için hızlı, kesin ve kapsamlı bir teşhiste bulunabiliyorlar. Bu Bilgisayarlı Tomografi ile ortaya konulan Meresamun'un sağlığıyla ilgili ayrıntılar, 10 Şubat'ta Şikago Üniversitesi, Oriental Enstitüsü Müzesi'nde düzenlenecek olan "Meresamun'un Hayatı: Eski Mısır'da Bir Tapınak Şarkıcısı" sergisinin bir parçasını oluşturacak."MERESAMUN" HAKKINDAKİ GERÇEKLERMeresamun'un mumyası ve tabutu, MÖ 950'de Dynasty 22'nin eski mumyalayıcı ve tabut yapımcısının becerisine mükemmel bir örnektir. Mumya ve tabut, Oriental Enstitüsü'nün kurucusu James Henry Breasted tarafından Mısır'da 1920'de satın alındı. Meresamun'un yaşadığı ve öldüğü yer bilinmemekle beraber, tabutun şekli Meresamun'un aslen Theban (modern Luxor) bölgesinden olduğuna işaret etmektedir.Meresamun'un vücudu saran kılıç kınına benzer tabutu; bez, yapışkan ve plaster katmanlarından oluşan bir tür kartonpiyer olan kartonajdan yapılmıştır. 1.6 m uzunluğundadır. Kartonaj tabutlar, balçık ve samandan yapılan geçici iç kısmın üzerinde oluşturulmuştur. İç tabut tamamlandıktan sonra, sarılan mumya arka kısımdan kutuya konularak arka ek yeri kapatılmıştır. Ayrı bir basamak geçirilerek kutunun tamamı bir başka ince beyaz plaster katmanı ile kaplandıktan sonra boyanmıştır. Tabutun renkli bölümleri son katman olarak, zamanla hafif sarılaşan koruyucu bir cila ile boyanmıştır.Bu tip bir mumya kutusu, genellikle daha karmaşık bir tabut dizisinin bir parçasıydı. Muhtemelen tümü dini mizansenlerle boyanan insan şeklinde ahşap antropoid (insan şekilli) bir tabutun, hatta iç içe iki ya da üç tabut içeren bir dizinin içine yerleştirilmiştir.MERESAMUN KİMDİ?Hem tabuttaki yazılar hem de tabutun şekli, tabutun Meresamun ("Amun İçin aşayan Kadın") adında bir kadın için yapıldığına işaret etmektedir. Yazıya göre Meresamun, "Amun Tapınağının İç Kısmının Şarkıcısı" unvanını taşımaktaydı. Bu sıfata sahip kadınlar, "Amun Tapınağının Şarkıcısı" ünvanını taşıyan diğer birçok kadını kapsayan karmaşık bir bürokraside elit tabakayı oluşturmaktaydı. Diğer kadınların belirli tapınak ritüellerinde yarı zamanlı şarkı söylediklerini zannediyoruz. Bunun aksine daha asil olan "Amun Tapınağının İç Kısmının Şarkıcısı" sıfatını taşıyan Meresamun gibi birçok kadının Thebes'in en iyi ailelerinden geldikleri bilinmektedir.

habertürk